Adli Kontrol Nedir, Nasıl Kaldırılır? (2025 Güncel Rehber)

Türkiye’de ceza muhakemesi hukukunda sıkça karşılaşılan kavramlardan biri adli kontroldür. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 109. maddesi ile düzenlenen adli kontrol, tutuklamaya alternatif bir koruma tedbiridir. Tutuklama yerine daha hafif şartlarla şüpheli veya sanığın özgürlüğünün kısıtlanmasını sağlar.

Peki adli kontrol nedir, nasıl uygulanır ve nasıl kaldırılır? İşte 2025 yılı itibarıyla güncel bilgiler:

Adli Kontrol Nedir?

Adli kontrol, bir kişinin tutuklanması yerine özgürlüğünü sınırlayan bazı yükümlülüklere tabi tutulmasıdır. Amaç, hem şüphelinin kaçmasını önlemek hem de yargılamanın sağlıklı şekilde yürütülmesini temin etmektir.

Adli Kontrol Kapsamındaki Yükümlülükler

CMK 109’a göre mahkeme veya savcılık şu yükümlülükleri getirebilir:

• Belirlenen günlerde karakola imza atmak (imza yükümlülüğü)

• Yurt dışına çıkış yasağı

• Belli bir yerleşim bölgesinden ayrılmamak

• Araç kullanmamak

• Belli kişilere yaklaşmamak veya iletişim kurmamak

• Tedavi veya rehabilitasyona katılmak

• Teminat yatırmak (kefalet benzeri)

Adli kontrol tedbirleri kişiden kişiye ve suçun niteliğine göre farklılık gösterebilir.

Adli Kontrol Kararı Nasıl Verilir?

• Soruşturma aşamasında: Cumhuriyet Savcısı’nın talebi üzerine Sulh Ceza Hakimliği tarafından verilir.

• Kovuşturma aşamasında: Mahkeme doğrudan adli kontrol kararı verebilir.

• Adli kontrol kararı her zaman gerekçeli olmak zorundadır.

Adli Kontrol Kararı Ne Kadar Sürer?

• Kanuna göre azami 2 yıl devam edebilir.

• Ancak ağır cezalık suçlarda bu süre uzatılabilir.

• Süre bittiğinde otomatik olarak sona erer, fakat mahkeme ihtiyaç görürse kaldırmadan devam ettirebilir.

Adli Kontrol Nasıl Kaldırılır?

Adli kontrol kararı süresiz değildir. Kişi veya avukatı, belli şartlar oluştuğunda bu kararın kaldırılması için başvuruda bulunabilir.

Kaldırma Yolları

1. Sulh Ceza Hakimliğine Dilekçe

   • Kişi veya avukatı, adli kontrol kararını veren mahkemeye dilekçe ile başvurur.

   • Dilekçede, adli kontrolün gereksiz hale geldiği gerekçeleri açıkça belirtilir.

2. Yeni Delil ve Şartlar

   • Delillerin büyük ölçüde toplanmış olması

   • Kaçma veya delil karartma ihtimalinin ortadan kalkması

   • Yargılamanın uzaması ve ölçülülük ilkesine aykırılık

3. İtiraz Yolu

   • Başvuru reddedilirse, bir üst Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz edilebilir.

Adli Kontrolün Kaldırılmasında Avukatın Önemi

Adli kontrol, kişinin seyahat özgürlüğünü, çalışma hayatını ve özel yaşamını ciddi şekilde kısıtlayabilir. Bu nedenle:

• Alanında uzman bir ceza avukatı tarafından dilekçe hazırlanması,

• Yargıtay kararları ve ölçülülük ilkesiyle desteklenmiş gerekçelerin sunulması,

• Failin yükümlülüklere düzenli uyduğunun belgelenmesi,

kararın kaldırılma ihtimalini yükseltir.

Özellikle Kartal avukat ve Maltepe avukat desteği arayan kişiler için, bölgedeki ceza hukuku uzmanlarının tecrübesinden faydalanmak süreci hızlandırabilir.

Adli Kontrol Hangi Durumlarda Devam Eder?

Her başvuru kaldırılmayabilir. Mahkeme şu gerekçelerle tedbiri devam ettirebilir:

• Suçun niteliğinin ağır olması (örneğin örgütlü suçlar, uyuşturucu ticareti)

• Sanığın kaçma ihtimali

• Tanıklar üzerinde baskı kurma ihtimali

• Toplum güvenliği açısından tehlike

Yargıtay’ın Adli Kontrol Hakkındaki Görüşü

Yargıtay, adli kontrolün:

• Tutuklamaya alternatif olduğunu,

• Ölçülülük ilkesiyle uygulanması gerektiğini,

• Uzun süre devam ettirilmesinin özgürlük hakkını ihlal edebileceğini belirtmektedir.

Bu nedenle, makul süreyi aşan adli kontrol kararlarının kaldırılması gerektiği yönünde içtihatlar vardır.
 

Adli kontrol, kişilerin özgürlüğünü tamamen kısıtlamadan yargılamanın güvenliğini sağlamayı amaçlayan bir tedbirdir. Ancak uzun süreli ve ağır şekilde uygulanması, bireylerin haklarını zedeleyebilir.

• Adli kontrolün kaldırılması için Sulh Ceza Hakimliğine başvuru yapılmalıdır.

• Başvurunun gerekçeli ve hukuki temellere dayanması gerekir.

• Uzman bir Maltepe ceza avukatı desteğiyle, kararın kaldırılması çok daha mümkün hale gelir.

Adli kontrol kararlarıyla karşılaşan kişilerin çoğu, bu sürecin günlük hayatlarını nasıl etkileyeceğini ve kararı nasıl kaldırabileceklerini merak etmektedir. Bu noktada Maltepe avukat desteği almak, hem sürecin hızlanmasına hem de hak kayıplarının önlenmesine yardımcı olur. Özellikle Maltepe’de ikamet eden kişiler için bölgedeki ceza hukuku tecrübesine sahip avukatlar, hem dilekçe hazırlama hem de itiraz sürecinde profesyonel bir yaklaşım sergileyerek müvekkillerinin özgürlüklerini geri kazanmasında kritik bir rol üstlenmektedir.

Daha fazlası için diğer makalelerimize ulaşabilirsiniz.