İzinsiz Kenevir Ekme Suçu ve Cezası | İstanbul Avukat 

Türkiye’de uyuşturucu maddeyle mücadele, hem toplum sağlığını hem de kamu düzenini korumaya yönelik en önemli ceza politikalarından biridir.
Bu kapsamda, izinsiz kenevir ekme suçu, 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Denetlenmesi Hakkında Kanun’un 23. maddesi uyarınca düzenlenmiş olup, ceza hukuku açısından oldukça ciddi sonuçlar doğurmaktadır.

Kenevir bitkisi, tıbbi ve endüstriyel kullanımları bulunmakla birlikte, aynı zamanda esrar üretiminde kullanılabilen yapısı nedeniyle sıkı denetim altındadır. Bu nedenle, izinsiz şekilde kenevir ekimi, doğrudan suç teşkil eder ve ciddi hapis cezaları ile karşılık bulur.

Bu makalede, İstanbul avukat bakış açısıyla izinsiz kenevir ekme suçunun yasal dayanakları, cezai sonuçları, savunma stratejileri ve uygulamadaki Yargıtay kararları detaylı şekilde ele alınacaktır.

1. Kenevir Bitkisi ve Hukuki Statüsü

Kenevir, doğada kendiliğinden yetişebilen bir bitkidir; ancak Türkiye’de üretimi, 2313 sayılı kanunla devlet iznine bağlanmıştır.
İzinsiz kenevir ekimi yalnızca “ekim” fiiliyle değil, aynı zamanda “ekim için hazırlık” ve “yetiştirme niyeti” ile de cezalandırılabilir.

İstanbul ceza avukatı olarak savunmalarda sıkça karşılaşılan durum, kenevirin “endüstriyel amaçlı” veya “kişisel kullanım” gerekçesiyle ekildiği iddialarıdır. Ancak Yargıtay kararlarında, izin alınmamış her türlü ekim faaliyetinin suç teşkil ettiği açıkça vurgulanmıştır.

2. Yasal Düzenleme: 2313 Sayılı Kanun ve TCK İlişkisi

2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun’un 23. maddesi hükmü şöyledir:

“İzinsiz olarak kenevir ekimi yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Kenevir bitkisini uyuşturucu veya uyarıcı madde elde etmek amacıyla ekenler hakkında, Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesi hükümleri uygulanır.”

Bu hükümden anlaşılacağı üzere, kenevirin ekim amacı, suçun niteliğini belirler.
Eğer kenevir esrar üretimi veya uyuşturucu temini amacıyla ekilmişse, ceza çok daha ağır olacaktır.

TCK 188 kapsamında uyuşturucu madde imalatı suçu söz konusu olursa, ağırlaştırılmış hapis cezaları gündeme gelir ve fail, 10 yıldan başlayan cezalarla karşılaşabilir.

3. Suçun Unsurları

a) Fail

Bu suçun faili herkes olabilir. Keneviri eken, bakımını yapan, sulayan ya da büyümesine katkı sağlayan kişi fail olarak sorumlu tutulur.

b) Mağdur

Toplumun tamamı mağdur kabul edilir. Çünkü bu suç, kamu düzenini ve halk sağlığını tehlikeye sokar.

c) Fiil

Suçun oluşması için kenevirin ekilmesi yeterlidir.
Ekim işleminin tamamlanması veya bitkinin büyümesi şart değildir.
Toprak hazırlığı, tohum atımı veya fide dikimi aşamaları bile suçun unsurlarını karşılayabilir.

d) Kast

İzinsiz kenevir ekme suçu, kastla işlenebilen bir suçtur. Fail, kenevir ektiğini bilerek ve isteyerek hareket etmelidir.
Kastın bulunmadığı, yani bitkinin türünün kenevir olduğunun bilinmediği hallerde beraat kararı verilebilir.

4. Suçun Nitelikli Halleri

Eğer kenevir ekimi, uyuşturucu madde elde etmek amacıyla yapıldıysa, suçun niteliği değişir ve TCK 188 kapsamında değerlendirilir.
Bu durumda ceza, 10 yıldan az olmamak üzere hapis ve adli para cezasıdır.

Ayrıca, izinsiz ekim örgüt faaliyeti kapsamında gerçekleştirilmişse, cezalar yarı oranında artırılır.

İstanbul ceza avukatları, bu tür durumlarda müvekkilin amacını, bitkilerin türünü ve sayısını inceleyerek suçun TCK 188 kapsamına girmemesi için detaylı savunma stratejisi geliştirir.

5. Kenevir Ekimi İçin İzin Süreci

Kenevir üretimi, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen illerde ve belirli koşullar altında yapılabilir.
Üretici, izin belgesi almak zorundadır.

İzinli üretimde:

• Tohumun kaynağı ve miktarı,

• Ekim alanı,

• Kullanım amacı (endüstriyel, tıbbi vb.),
  yetkililere bildirilmelidir.

İzin alınmadan yapılan her türlü ekim faaliyeti, izinsiz kenevir ekme suçu kapsamına girer.

6. Kişisel Kullanım Sınırı ve Uygulamadaki Yorumlar

Bazı durumlarda sanıklar, kenevir bitkisini “kişisel kullanım” için ektiğini savunmaktadır.
Yargıtay, kişisel kullanım amacıyla ekilen az sayıda kenevirin bile izin olmaksızın ekilmişse suç oluşturacağı görüşündedir.

Ancak, uyuşturucu elde etme amacı olmadığı ve yalnızca süs bitkisi veya endüstriyel kullanıma yönelik eylemler söz konusuysa, savunma bu yönde geliştirilebilir.
Bu durumda İstanbul avukat tarafından sunulan deliller (tohum kaynağı, ekim alanı, miktar vb.) büyük önem taşır.

7. Cezalar ve Yargılama Süreci

İzinsiz kenevir ekme suçunun cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis olarak belirlenmiştir.
Ancak suçun amacına göre bu ceza artabilir:

• İzinsiz ekim (2313 m.23/1) → 1 ila 3 yıl hapis

• Uyuşturucu elde etme amacıyla ekim (TCK 188) → 10 yıldan az olmamak üzere hapis

• Örgütlü işlenirse → Cezada artırım uygulanır

Yargılama süreci, genellikle Cumhuriyet Başsavcılığının soruşturmasıyla başlar.
Tarım İl Müdürlüğü raporları, jandarma tutanakları ve kriminal analiz sonuçları, delil olarak dosyada yer alır.

İstanbul avukat olarak savunmalarda, genellikle şu hususlar ön plana çıkar:

• Failin suç kastı,

• Kenevirin miktarı,

• Bitkinin büyüklüğü ve yaşı,

• Failin sabıka durumu,

• Uyuşturucu madde elde etme amacı bulunup bulunmadığı.

8. Kenevir Ekimi Suçunda Savunma Stratejileri

Ceza avukatı tarafından izlenecek savunma stratejisi, olayın niteliğine göre değişir:

• Ekim eyleminin fail tarafından gerçekleştirilmediği,

• Bitkinin kenevir olmadığının ispatı,

• Kastın bulunmadığı,

• Kenevirin kendiliğinden yetiştiği,

• Suçun TCK 188 kapsamında değil, 2313 kapsamında değerlendirilmesi gerektiği,

gibi savunmalar yapılabilir.

Bazı durumlarda, hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) veya erteleme kurumlarından faydalanmak da mümkündür.

9. Deliller ve İspat Yükü

İzinsiz kenevir ekme suçunda deliller genellikle şu şekildedir:

• Kolluk tutanakları,

• Kriminal laboratuvar raporları,

• Tanık ifadeleri,

• Sanığın beyanları,

• Fotoğraf ve video kayıtları.

Delillerin hukuka uygun şekilde elde edilmemesi, savunma açısından önemli bir unsurdur.
İstanbul avukat, bu delillerin toplanma sürecini inceleyerek usulsüzlük varsa tespiti yönünde hareket eder.

10. Yargıtay Kararları Işığında Uygulama

Yargıtay 10. Ceza Dairesi kararlarında, izinsiz kenevir ekme suçuna ilişkin önemli kriterler belirlenmiştir:

• Kenevirin miktarı az dahi olsa izin yoksa suç oluşur.

• Kenevirin yetişmediği, yalnızca tohum atıldığı durumlarda da suçun oluştuğu kabul edilir.

• Bitkinin “kendiliğinden” çıkması savunması, ancak bilimsel delillerle desteklenirse dikkate alınır.

Bu doğrultuda, savunmanın bilimsel ve belgeli temellere dayanması gerekir.

11. İstanbul Avukat Desteği Neden Önemlidir?

İzinsiz kenevir ekme suçu, teknik bir ceza alanıdır ve hem 2313 sayılı Kanun hem de Türk Ceza Kanunu hükümlerini birlikte değerlendirmeyi gerektirir.

Bir İstanbul ceza avukatı, hem delil analizinde hem de kast unsuru yönünden savunma geliştirmede belirleyici rol oynar.
Ayrıca, müvekkilin lehine olabilecek tüm ihtimallerin dosyaya yansıtılması, cezai sonuçların azaltılmasında kritik önem taşır.

İzinsiz kenevir ekme suçu, toplum sağlığını korumak amacıyla sıkı biçimde denetlenen ve ciddi cezalarla yaptırıma bağlanmış bir suç tipidir.
Bu suça ilişkin yargılamalarda, sanığın niyeti, bitkinin miktarı ve elde edilme amacı dikkatle değerlendirilir.

Bu tür davalarda İstanbul avukat desteği almak, hem sürecin doğru yönetilmesi hem de adil bir sonuca ulaşılması açısından büyük önem taşır.
Profesyonel bir ceza avukatı, delillerin değerlendirilmesinden savunma stratejisinin oluşturulmasına kadar tüm aşamalarda müvekkilini temsil eder.

12. Kenevir Ekimi Kaç Köke Kadar Serbesttir?

Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan gerekli izinlerin alınmaması durumunda kenevir ekmek izinsiz kenevir ekimi suçu olarak değerlendirilir. Yargıtay’ın yerleşik ihtiyaçlar kapsamında, ticari amaçla yetiştirildiğine ilişkin başka delili bulunmuyorsa,20 köke kadar dikili kenevir kişisel kullanım sınırı kapsamında kabul edilir. İzinsiz şekilde 20 köke kadar ekim yapılması durumunda kişisel kullanım ihtiyacı için ekilen izinsiz kenevir suçunun varlığından söz edilebilir. 20 kökten fazla ekim tespit edilmesi helind kenevir bitkisinin dişi olması gibi somut olayın özelliklerine göre değerlendirme yapılır. Bu durumda esrar elde etme amacı ile izinsiz kenevir ekme suçunun varlığından söz edilir. Esrar ekiminin cezası dört yıl ila on iki yıla kadar hapis cezası ve beş yüz gün ila on bin güne kadar adlî para cezası olarak yargılanır.

13. Kenevir Ekme Suçunda Kişisel Kullanım Sınırı

Sanığın evinin bahçesinde dikili olarak ele geçirilen, dipleri sulanmış, çapalama ve seyreltme işlemleri yapılmış boyları 10-40 cm arasında değişen toplam 106 kök kenevirden, olgunlaştığında elde edilecek esrarın, kişisel kullanımı için gerekli miktardan fazla olacağı, Dairemizin genel uygulamalarına göre, başka delil yoksa 20 köke kadar dikili kenevirin kişisel kullanım kapsamında değerlendirilebileceği, bu nedenle fiilinin 2313 sayılı Kanun’un suç tarihinde yürürlükte olan 23. maddesinin son fıkrasında düzenlenen “esrar elde etmek için kenevir ekme” suçunu oluşturduğu gözetilmeden, TCK’nın 191. maddesinin 1. fıkrasında yer alan ve 5377 sayılı Kanun’la metinden çıkarılan “kendisi tarafından kullanılmak üzere uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran bitkileri yetiştirme” suçundan hüküm kurulması, bozma nedenidir (Yargıtay 10.CD-K.2017/317).